Being interested in something can be achieved by delving deeper into information about that thing. For instance, if I ask you to join me to visit a cowshed to serve the cows there for some time and spend some time sitting with them, would you like to come along? You might just start thinking about it.

When indigenous cows breathe in, they take in oxygen and when they breathe out, they release oxygen again. And this is why our ancestors might have suggested keeping cows outside the house so that the supply of oxygen remains continuous from outside and when the people living in the house would get involved in cow service, they would inhale the oxygen released by the cow while exhaling, which would have helped in their good health as well.

Now, once again, I would ask if you would be interested in joining me after reading the information that I shared above. Now, your answer might be positive. However, very few percent of people might still be in a dilemma.

However, if I provide you with information about how going to the cowshed will have a positive impact on your health, mind, and emotions, then your decision might change to a yes. Do you agree with me?

Many times, we say, “I don’t go to the temple because I trust myself more.” Trusting oneself is not wrong, but going to the temple has nothing to do with it. We will know this only by delving deeper into knowledge. We will learn that the strength of trusting oneself increases by going to the temple. But when one says that they don’t have trust in something, they don’t bother learning more about it, and by doing so, they also lose the benefits that come with that knowledge.

So, why not go deeper and gather more information about that thing that we don’t trust? You will soon realize that the reason for not having trust was simply that you allowed your mind to take only as much information as you heard. You did not consider the need to delve deeper. Perhaps, after delving deeper once, your interest in that same thing, which is both good and beneficial for you, will increase. Being interested in a thing can be achieved by digging in for more information about the thing.

एखाद्या गोष्टीची खरी गरज कुठे आहे हे आपल्याला ओळखता यायला हवे. यासाठी आपण एक उदाहरण पाहू. एखाद्या उष्ण हवेच्या प्रदेशात आपल्याला दिवसातून एक कप चहा सुद्धा प्यावासा वाटत नाही. पण तोच चहा एखाद्या थंड हवेच्या प्रदेशात दिवसातून कितीही वेळा घेतला तरी चालतो. ज्या चहाची गरज थंड प्रदेशात वारंवार भासते तोच चहा उष्ण हवेच्या ठिकाणी नकोसा होतो. वस्तू एकच आहे पण प्रदेशानुसार तिचे महत्त्व बदलते.

आता हीच गोष्ट आपल्या आयुष्यात कशी लागू होते ते आपण पाहू. एखादी गोष्ट, एखादे कौशल्य ज्या ठिकाणी सहज आणि मुबलक प्रमाणात उपलब्ध आहे तिथे नव्याने त्याच गोष्टीची किंवा कौशल्याची गरज भासत नाही. समजा पुणे किंवा मुंबईसारख्या ठिकाणी तुम्ही अकाऊंटंट आहात. सातत्याने नोकरीच्या शोधात आहात पण या शहरांमध्ये तुम्हाला लवकर नोकरी मिळत नाही. पुणे किंवा मुंबईसारख्या शहरात जिथे आधीपासून बरेच जण याच प्रकारचे काम करत आहेत, जिथे या कामासाठी आधीच बरीच माणसे उपलब्ध आहेत, त्या ठिकाणी नव्याने अकाऊंटंट म्हणून काम मिळणे हे सहज सोपे नाही कारण त्या कौशल्याची तिथे आत्ता गरजच नाहीये.

याऐवजी ज्या ठिकाणी त्या कौशल्याची खरी गरज आहे, अशा प्रकारचे काम करणाऱ्या माणसांची जिथे उणीव आहे अशा ठिकाणी तुम्ही नोकरीसाठी शोध घेतलात तर तुम्हाला कदाचित ताबडतोब नोकरी मिळू शकते. एवढेच नाही तर असे काम करणाऱ्या माणसाची तिथे नितांत गरज असल्याने तुम्हाला तिथल्या कंपनीकडून पगाराव्यतिरिक्त अजून अनेक सुविधासुद्धा उपलब्ध करुन दिल्या जातील. जिथे या प्रकारचे काम उपलब्ध आहे पण ते काम करायला माणसे नाहीत अशा ठिकाणी तुमच्या कौशल्याला मागणी असते. त्याठिकाणी तुम्ही काम करायला तयार झालात की तिथे तुमची हमखास भरभराटही होते. पगारवाढ, मान-सन्मान, कंपनीकडून विविध संधीही अगदी सहजपणे प्राप्त होतील.

दार्जिलिंगचा चहा इतका सुप्रसिद्ध आहे. पण उष्ण प्रदेशात त्याला कोणी सारखे विचारणार नाही. उलट थंड प्रदेशात त्याला सतत मागणी असेल. असेच तुमच्या अंगच्या कौशल्याचे पण आहे. ज्या प्रदेशात तुमच्या अंगी असलेल्या कौशल्याची गरज आहे त्या प्रदेशाचाच स्वतःची कर्मभूमी म्हणून तुम्ही स्वीकार केलात तर तुमच्या आयुष्याचा सर्व बाजूंनी विकास होऊ लागेल.      

Suppose that you are asking someone about what their favorite thing is and they answer you that ‘fitness is my first love’ or that ‘I am fitness conscious.’ And later, you ask them about their routine and then they answer, “I wake up at 7 am. Then I have breakfast and get ready for the office. I go to the office by car and then ride an elevator to go to my workstation. By the time I go to my workstation, I get so busy that I have lunch and tea or coffee at my workstation only. I complete the work by 7 pm and then return home in my car. It takes me about an hour to return home because of the traffic in the evening. Once I am home, I have some snacks. Then I have dinner, watch some TV and spend some time with my family before going to sleep.”

The most obvious question that you will have would be, “just a little while ago you said that you are fitness conscious. Do you want to be fitness conscious or are you indeed fitness conscious?” These two things are different because what you love is what you spend more time on a daily basis with! If you love something or someone and find no time to be with them, it is a mere desire to love and it is not love.

If you say that you are fitness conscious, then in your daily routine, there must be some time to go to the gym or do yoga or pranayama. If you say that you love your child and you cannot even find half an hour to play with your child or spend time doing what they want to do, then you only wish that your child would be dear to you. But this is only a desire for love; it cannot be considered love if it is not in your daily routine.

Whatever you love and whoever you want to have a loving relationship with, you can express that love by being with that person and connecting with them on a daily basis; only then can it be called love; otherwise, it is a mere desire to love.

समजा एक व्यक्ती आहे जिला सलग एका तासासाठी धावायचं आहे. मात्र तिच्याकडे सलग एक तास धावण्याची क्षमता नाहीये. आणि जर आपण तिला तेवढा वेळ धावता यावं म्हणून हलक्या वजनाचे बूट दिले, तर त्यामुळे ती व्यक्ती सलग एक तास धावू शकेल का? समजा आपण आणखीन हलक्या वजनाचे बूट दिले किंवा बाहेरच्या देशातून तसे बूट आणले आणि ते तिला दिले तर आता तरी ती व्यक्ती सलग एका तासासाठी धावू शकेल का बरं? हे वाचताना तुम्हाला नक्कीच असं वाटलं असेल की हा काय प्रश्न विचारतोय मी, जर एखाद्याची एक तास धावायची क्षमताच नसेल तर कितीही हलके बूट द्या, ती व्यक्ती थोडीच एक तास धावू शकणार आहे?

मी हे उदाहरण यासाठी दिलं कारण याच प्रकारचा एक गैरसमज सध्या लोकांच्या विचारांमध्ये घर करून बसला आहे. आर्थिक चणचण असेल, रुपयांचा प्रश्न असेल तर लोकांना असं वाटतं की मला जास्त रुपये मिळाले की हा प्रश्न सुटणार आहे, माझी आर्थिक चणचण दूर होणार आहे! याबद्दलचीच एक गोष्ट मला तुम्हाला सांगायची आहे.

लॉटरी विजेत्यांचं एक सर्वेक्षण करण्यात आलं होतं आणि यातून एक भीषण सत्य समोर आलं. लॉटरी जिंकलेल्या किंवा reality show मधून १ करोड रुपये मिळालेल्या १० पैकी ९ जणांची आर्थिक परिस्थिती पुढच्या २ वर्षांत पूर्ववत झाली. म्हणजे रुपये जिंकायच्या आधी ते ज्या आर्थिक परिस्थितीत होते, २ वषांनी ते पुन्हा त्याच परिस्थितीत आले. हे आहे financial IQ चं महत्त्व, हे आहे money behaviour चं ज्ञान असण्याचं महत्त्व!

More money with no awareness of money behaviour won’t solve problems! म्हणजे कशाने आपल्याकडच्या रुपयांमधे वाढ होते, कशाने ते आपल्यापासून लांब जातात, रुपयांबद्दल याप्रकारची माहिती नसताना नुसतेच खूप रुपये असण्याने आपले आर्थिक प्रश्न सुटत नाहीत!

आपण अमिताभ बच्चनांसारखी उदाहरणेदेखील बघतो की जे एकदा बँकेच्या कर्जात एवढे बुडले होते की त्यातून वर येणं अवघड होऊन बसलं होता. मात्र त्यानंतर ते एवढे वर आले की ते पूर्वीपेक्षाही अधिक सधन झाले. ते दुसऱ्या टोकाला कसे पोचले याचं कारण आहे money behaviour च ज्ञान!

आपल्याला स्वतःला हे समजवायचं आहे की आपल्याला financial IQ वर काम करायचं आहे. जसं क्षमता नसणं या प्रश्नाचं ‘हलक्या वजनाचे बूट’ हे उत्तर नसू शकतं, तसंच आर्थिक प्रश्नांवर ‘खूप रुपये कमवणं’ हे उत्तर नसू शकतं, त्यासाठी ‘financial IQ’ याच्यावरच काम केलं पाहिजे!

We all know that maintaining a positive attitude in our daily lives keeps productivity high. Then why does negativity tend to infiltrate our thoughts effortlessly? Why do we need to make special efforts to cultivate positivity? Let’s look into the innate habits of human evolution to answer this.

In ancient times, when humans roamed in jungles and lived in distinct groups, interactions often involved conflicts and struggles. The need for resources and the presence of various natural calamities compelled people to make arrangements for survival. During that period, people did not necessarily focus on what was thriving around them. Instead, their attention was instinctively drawn to identifying potential threats. For instance, they were constantly wondering if there was a hidden predator waiting to attack or if someone from a neighboring group was plotting to steal their resources. This instinct to seek out potential negatives was essential for survival!

The human brain is wired to seek out negativity subconsciously by using our five senses. This mechanism was crucial for early humans to survive in a world full of dangers. Even though our environment has significantly changed over the centuries, our brains are still wired to seek out negativity easily. Negative, in this context, means anything that is out of ordinary circumstances so that we can become alert and save ourselves.

Even today, without intentional efforts, negativity effortlessly creeps into our thoughts, while cultivating a positive mindset demands deliberate action. We can consciously train our minds to attract positivity by making special efforts. For example, reading these blogs multiple times, revising and discussing what we learn in webinars and retreats with our friends and families, or watching YouTube videos on sj’s Fueling Destinies channels! Soon, we will realize that we have set a new normal for our minds; instead of seeking negativity, our minds now attract positivity!

विमान प्रवास करताना तुम्ही कधी असं अनुभवलं आहे का की business class मधून प्रवास करणारी  सर्वच माणसं आपल्याला सुंदर आणि आकर्षक वाटतात. खरंच ती सर्व माणसं तशीच असतात की आपल्याला ती तशी भासतात? नीट पाहिलं तर असं लक्षात येतं की त्यातील कित्येक चेहरे हे लौकिक अर्थाने सौंदर्याच्या व्याख्येत बसणारे नसतात. त्यांच्या चेहऱ्याच्या वैशिष्ट्यांना सौंदर्याचे कोणतेच मापदंड लागू होत नसतात. परंतु तरीसुद्धा त्यांचं एकूण व्यक्तिमत्व निश्चितपणे आकर्षक असतं. तसंच आपण येता जाताना कधीतरी पहातो की उच्चभ्रू वर्गातील एखादी व्यक्ती एखाद्या आलिशान गाडीतून उतरते. त्यावेळी ती व्यक्तीही तशीच आकर्षक दिसते. याचं कारण काय असेल?

यामागचं खरं कारण आहे ते म्हणजे या सर्व व्यक्तींना ते स्वतः आकर्षक आहेत यावर पूर्ण विश्वास असतो. जेव्हा आपल्याला स्वतःलाच आपण आकर्षक किंवा सुंदर असण्याबद्दल खात्री असते तेव्हा संपूर्ण जगाच्या नजरेत आपण आकर्षक किंवा सुंदरच असतो. आपल्या व्यक्तिमत्त्वाची जेवढी ओळख आपण स्वतःला करुन देत असतो तेवढीच आपली ओळख समोरच्याला होत  असते. जर ‘आपल्या व्यक्तिमत्त्वाची छाप कोणावरही पडत नाही’ असं आपलं स्वतःबद्दलचं मत असेल तर खरोखरंच आपली छाप कोणावरही पडणार नाही. आपण स्वतःला जेवढी किंमत देऊ त्यापेक्षा तसूभरही जास्त किंमत कोणीही आपल्याला देणार नाही.

आपण आपल्या व्यक्तिमत्त्वाचा पूर्ण आदर करत असू तर जगालाही आपल्याप्रती तसाच आदर दाखवणं  भाग पडतं हे मी स्वानुभवातून ठामपणे सांगू शकतो. जेव्हा मी नाटकात कामं करायचो तेव्हाची ही गोष्ट आहे. एका नाटकात मी स्त्री पात्र करत होतो. एका प्रयोगाच्यावेळी अगदी आयत्यावेळी कळलं की makeup man येत नाहीये. दिग्दर्शकांनी मला आहे तसंच म्हणजे दाढी, मिशांसहितच स्टेजवर जायला सांगितलं. त्यावेळी स्त्री पात्राचा makeup न करताच मी माझी भूमिका सादर केली आणि प्रेक्षकांनी टाळ्यांचा कडकडाट केला. स्टेजवर पाऊल ठेवतानाच मी स्वतःला बजावलं होतं की मी आत्ता स्त्री आहे. मी जेव्हा ठामपणे स्वतः स्त्री भूमिकेचा स्वीकार केला  तेव्हा प्रेक्षकांनीही माझा स्त्री पात्र म्हणून स्वीकार केला. ही जादू आहे स्व-प्रतिमेची!

स्व-प्रतिमेची ही  ताकद लक्षात घेऊन आपण सर्वांनी नक्कीच स्वतःची स्वतःबद्दल असलेली प्रतिमा पुन्हा एकदा पारखून घ्यावी असं मला वाटतं. जगाने आपल्याला काय म्हणून ओळखावं हे पक्कं करुन आपणही स्वतःला तसेच ओळखतो ना याची एकदा खात्री करुन घ्यायला हवी. 

We all must have experienced that sometimes during our regular conversations, the other person suddenly gets angry and then he says something in that anger that hurts us. The intensity of that feeling of hurt is so immense that it spoils our relationship with that person. We start avoiding that person or sometimes we stop talking to him completely because we got hurt by what he said when he was angry. Sometime later, we come to know that he didn’t mean to say those words to us; it happened only because of a misunderstanding. But still, the ‘non-communication’ continues, as we are not ready to give up on that incident as we were hurt.

Now, imagine what will you feel if you hurt someone because of something that you said when you were angry and that person stopped talking to you. You value your relationship with this person a lot! So naturally, if this person stops talking to you, you will regret getting angry. But this regret won’t amend your relationship with this person. That relationship will never be the same. To avoid such situations in our daily lives, I am going to teach you a very simple technique called, ‘anger management.’

During any conversation, if you feel that you are getting angry in that heat of the moment, then tell your mind, “I know that I am getting angry. But, I am going to prepare a lot for this anger for the next 24 hours and then I am going to be angry with that person. I am not going to get angry at this moment.” After 24 hours, you will realize that the cause of your anger was not worth getting angry about and it certainly was not worth having a bad effect on your relationship. But in that heat of the moment, you can get angry because of the same cause.

Remember that anger is always a reaction to the situation and not a response. Every time you face such situations, wait for 24 hours instead of reacting immediately. After 24 hours, ask your mind a question whether an angry reaction was really necessary at that time. You will get a negative response 99% of the time.

घाईघाईने युद्धावर निघालेल्या एका राजाची गोष्ट आज मी तुम्हाला सांगणार आहे. हा राजा लढाईला जाण्यापूर्वी आपल्या सगळ्या सैनिकांनी त्यांच्या तलवारींना नीट धार केली आहे ना, त्यांच्या म्याना, ढाली त्यांनी घेतल्या आहेत ना याची विचारपूस करत असतो. याच युद्धाच्या तयारीमध्ये असताना राजाचा एक सेवक धावत पळत एक निरोप घेऊन येतो. राजाला भेटायला एक शस्त्रविक्रेता आलेला असतो व  त्याने आणलेले शस्त्र हे  युद्ध जिंकण्यासाठी राजाच्या कामी येईल असे तो सांगत असतो. हे ऐकून राजा उत्सुकतेने त्या विक्रेत्याशी बोलायला येतो. त्या विक्रेत्याने राजासाठी machine guns आणलेल्या असतात व तो सांगत असतो की या बंदुकी तुम्ही माझ्याकडून विकत घ्या कारण एकाच वेळी या बंदुकीतून अनेक गोळ्या निघतात येतात त्यामुळे तुम्हाला या बंदुकींच्या साहाय्याने शत्रूचा लवकर पराभव करता येईल. हे ऐकत असतानाच राजा त्याला म्हणातो की माझे सैनिक त्यांची आत्ताची शस्त्र घेऊन युद्ध जिंकण्यासाठी सज्ज आहेत त्यामुळे या धावपळीमध्ये मी तुला अजिबात वेळ देऊ शकत नाही. आणि हे म्हणून राजा तिथून निघून जातो.

आता या गोष्टीचे तात्पर्य काय आहे तर आपल्या सद्यस्थितीमध्ये थोडेफार बदल केल्याने आपला भविष्यातील मार्ग सुकर होऊ शकतो व आपण त्या बदलांचा स्वीकार केला पाहिजे नाहीतर ज्याप्रमाणे या राजाने तात्कालिक अडचणींचे कारण सांगून भविष्यातील मार्ग सोपा करण्याची संधी गमावली त्याप्रमाणेच आपणसुद्धा अशा संधी गमावू.

आपल्या आयुष्यात कोणते बदल करायचे हे समजण्यासाठी आपल्या गुरुस्थानी असलेल्या व्यक्तींकडून  ज्ञान ग्रहण करा. त्यांची sessions, webinars, retreats मध्ये सहभागी व्हा, त्यांचे videos बघा! आणि जेव्हा हे बदल तुम्ही तुमच्या आयुष्यात कराल तेव्हा तुम्हाला लक्षात येईल की आयुष्य अधिकाधिक सहज आणि सोपे होत जात आहे. 

लक्षात घ्या, रांगणारे मूल आनंदात असते. हळूहळू ते उभे राहून चालायचा प्रयत्न करु लागते. या काळात चालण्यासाठी त्याची अखंड धडपड चालू असते आणि एक दिवस त्याच्या या प्रयत्नांना यश लाभते. आता रांगण्यापेक्षा चालणे हे त्याला जास्त सोयीचे आणि जास्त फायद्याचे आहे हे समजते. लहान मुलासारखीच प्रत्येकवेळी पुढची पायरी गाठताना आपल्याला सतत परिश्रम करायचे आहेत आणि चिकाटीने पुढची पायरी चढायचीच आहे याचे अखंड भान ठेवावे लागते. पुढच्या पायरीवर आयुष्य आणखीन सोपे होणार आहे याची जाणीव ठेवायला लागते. पुढे होणाऱ्या बदलांचं चित्र सतत मनःचक्षुंसमोर जागे असायला हवे. एकदा का हे झाले की मग बघा तुमचे नंतरचे आयुष्य किती आनंददायी होते!   

Did you know that if 100 new businesses start in a month, then after 5 years, only 10 businesses from those 100 businesses will still be running? And in 10 years, only 1 of those 100 businesses will still be operating. Why does this happen?

When a person starts thinking about becoming a businessman, he says that he will ‘do’ business, then he will ‘be’come a businessman and then he will ‘have’ success in business. The sequence of words that he thinks will lead him towards success is- ‘do, be and then have’. However, this is not the correct sequence that actually leads a person towards success in business. The correct sequence is- ‘be, do and then have’. What does this mean?

First, you have to ‘be’come a businessman. This means you have to instill characteristics of a businessman into your current personality. Then, you have to ‘do’ what business does. This means that you have to do things the way a businessman in your business will do things, not how you would do those things. And once you become a businessman and start doing what business does, you are going to ‘have’ success!
For example, if you are in the business of marketing, then you should be able to approach people on your own. That is your ‘be’. Then, when you approach them, can you talk about your business with them in a way that they find interesting? This is what a businessman will ‘do’. And then having success will follow eventually.

This ‘be, do and then have’ sequence is the first step in your journey of business. If you wish to become a businessman or a businesswoman, do use this technique to achieve long-term success in business.

Today, I am going to narrate a story of flies. In this story, there is one honeybee and one fly. A fly moves from a dustbin and sits on dung. That means that fly moves from one place of dirt to another place of dirt. Whereas the honeybee moves from a red rose to a yellow rose.

Why am I sharing this story of flies today? It is because, both these flies are within our mind as well. They are the symbols of our focused mind, one mind which focuses on the faults of the other person and the other mind focuses on the skills or qualities of the other person. We shall consider the mind that focuses on the defects of a person to be a fly and the mind that focuses on the qualities of a person to be a honeybee.

When someone comes in front of us and tells us something, then how do we feel? What do we observe? We may either observe that this person stammers a lot while speaking or we may find something beneficial in what he is saying. What I am trying to tell you is that if our mind keeps picking on the defects in any situation, then the mind is behaving like a fly. If we keep having empowering thoughts in any situation, that is if we observe our benefits from the words spoken by other people, then the mind is behaving like a honeybee.

Our mind is capable of behaving in both ways. The way our mind behaves and the kind of thoughts it produces affects our mood. Do think about this. When we see others’ qualities and we talk to ourselves about those qualities, first of all, we feel good. For example, when we tell ourselves that this specific person is looking so beautiful in the dress he is wearing, first we feel good and later the person feels good when we tell him that he is looking beautiful. Similarly, when we find some flaws in that same dress, for example, that the shirt and trousers do not match each other and we tell this to that person, then even when telling that we don’t feel as good as when we were giving a compliment to that person.

This is why it will be beneficial for us to find good qualities in a person and talk to ourselves about the goodness of others by becoming a honeybee. Being a honeybee is beneficial for us as it will help our mental health as well.